ફોટો

એક વ્રુધ્ધ દંપતી મારા સ્ટુડિયોમાં માંડમાંડ ઉપર આવ્યું. તેમની સાથે એક ત્રણેક વર્ષનું બાળક . તેને તેમની શક્તિ પ્રમાણે બરાબર સજાવવા લાગ્યાં . તેની બાબરી વ્યવસ્થિત કરી. મેં પૂછ્યું , ' કેમ આટલા વાળ છે ? શું બાબરી લીધી છે ?'

વ્રુધ્ધા મારી સામે એકીટસે જોઈ રહી. તેની આંખ ભીની થઈ. તેના હોઠ માંડ માંડ હલ્યા. ઊંડો શ્વાસ ખેંચીને ધીરે રહીને બોલી, 'સા'બ ! ઇના વાંકડિયા અને કાળા ભમર વાળ તો દશ્મનને પણ ગમે તેવા હતા . પણ શી ખબર્ય હતી એક ગોઝારો રોગ વળજ્યો ન આ હમ ખાવાની ચોટલી રઈ. ' વ્રુધ્ધાનું ગળું ભરાઈ ગયું. વ્રુધ્ધ સામે તે જોઈ રહી. વ્રુધ્ધે ઊંડો નિસાસો નાખતાં કહ્યું, ' સા'બ ! હતો તાર તો તે હતો રાતી રાયણ જેવો.. અને ભફલા જેવો . ઈન ઊચકીન દહ ડગલાં ભરતાં તો હોંફી જવાતું . જ્યાર આજ ઈન જુઓ, છ ન દાતણની હૉઠકડી .' વ્રુધ્ધે પણ આંખો લૂછતાં કહ્યું,

'ડૉક્ટરે શું કહ્યું ? દવા - બવા ?'

'દાક્તર ભગવોન ન કહેવરાય . નિતનિત નવા રોગ હતા એટલે રૂપિયા હૉમ્યા . ફોટા પડાયા.... રપૉર્ટ કઢાયાય બધા કે નખમોંય રોગ નથી . અંજીશન અને ગોળીઓ . પણ દા'ડ દા'ડ શરીર લેવાતું જ્યુ ન તમે ....' વ્રુધ્ધે માંડ માંડ કહ્યું . પહેરણની ચાળથી આંખો લૂછી.

`તેના માબાપ નથી કે તમારે આ ઉંમરે ?' મારાથી પુછાઈ ગયું . બંને અન્યોન્ય સામે જોઈ રહ્યાં . જાણે કોણ બોલે ?

`સા'બ ! કારખનેથી કૉમ કરીન બન્યો પાછા વળતાં'તા.... ત્યાં એક ટોળે ઘેરી લીધાં અન ગ્યાસતેલ ... ' વ્રુધ્ધા રડી પડી; ભાંગી પડી . `અમો કમભાગી આ ફૂલન હાચવવા ... તૂટમૂટ ઑયડીમૉ....'

`ભઈ ! આ અમ જીવનની આ એક આશનો અમોન અસ્સ્લ ...' વ્રુધ્ધા પેલા બાળકને તેડી ટેબલ પાસે આવી .

` ભઈલા ! એક ઈનો ફોટો અન એક અમારો ભેગો ...જીવવાનો જોણ આશરોય ... અમ ગરીબ કાજ...'

`કાલે સાંજે આવજો.' મેં ભીના સ્વરે કહ્યું.

`સા'બ ! પૈસા ...? '

`કાલે કહીશ . '

બીજે દિવસે બંને આવ્યાં . વ્રુધ્ધાએ કાળો સાડલો ... વ્રુધ્ધાએ ફોટાને છાતી સરસો દબાવીને ગંગા - જમનાનો અભિષેક ... વ્રુધ્ધે કહ્યું , `લ્યો , હવ ફોટો....'

ભગવત સુથાર